Μαξ Οτε: «Η Γερµανία πρέπει να πιέσει τις τράπεζες να υποχωρήσουν»
Καθηγητής Οικονομίας στο Πανεπιστήμιο του Γκρατς
Οι τραπεζίτες δεν είναι διπλωµάτες. Οι διαπραγµατεύσεις του ∆ιεθνούς Συνδέσµου Τραπεζών, IIF, µε την Αθήνα για την αποµείωση του ελληνικού χρέους συνοδεύονται από ωµές απειλές, πιέσεις, εκβιασµούς. Ο στόχος των τραπεζιτών είναι διπλός: από τη µία η ελαχιστοποίηση των οικονοµικών απωλειών τους και από την άλλη η απόλυτη νοµική κατοχύρωση των ελληνικών οµολόγων που θα πάρουν σε αντάλλαγµα των παλαιών – αίτηµα, που η ελληνική πλευρά φαίνεται άκριτα να ικανοποιεί θέτοντάς τα υπό βρετανικό ∆ίκαιο.
Η αιφνίδια διακοπή των διαπραγµατεύσεων την Παρασκευή και η µετάθεσή τους για την ερχόµενη Τετάρτη δείχνουν ότι οι τραπεζίτες θέλουν πολύ περισσότερα. Η ελληνική πλευρά δείχνει παραζαλισµένη, θέτοντας τις τελευταίες της ελπίδες στον γερµανό υπουργό Εξωτερικών Γκίντο Βεστερβέλε , ο οποίος έρχεται σήµερα στην Αθήνα προφανώς για να τη στηρίξει. Οχι ως «µεγάλος αδελφός», αλλά ως «αυτο-διασώστης» αφού το σχέδιο της αποµείωσης είναι γερµανικής καταγωγής και έµπνευσης.
Αυτό πιστεύει και ο καθηγητής της Οικονοµίας στο Πανεπιστήµιο του Γκρατς Μαξ Oτε. Οι προβλέψεις του για την επερχόµενη οικονοµική κρίση που αποδείχθηκαν προφητικές τον ανέδειξαν µετά το 2008 σε έναν από τους γνωστότερους οικονοµολόγους της εποχής µας. Το γεγονός ότι είναι και ο ίδιος διαχειριστής ενός hedge fund δεν τον εµποδίζει να είναι από τους πιο οξυδερκείς κριτικούς του καπιταλιστικού συστήµατος.
Στην Αθήνα τρενάρουν οι διαπραγματεύσεις για την εθελοντική συμμετοχή των ιδιωτών στην απομείωση του ελληνικού χρέους. Τι λέτε, είναι ο στόχος της Αθήνας για μείωση κατά 50% ρεαλιστικός;
«Πριν σας πω τι είναι ρεαλιστικό, πρέπει να πω τι είναι το δέον. Και αυτό είναι η επέκταση του κουρέµατος κατά 50% στο συνολικό χρέος που φθάνει τα 340-350 δισ. ευρώ. Για να µπορέσει να εξυγιανθεί η Ελλάδα, το κουρεµένο ποσό θα έπρεπε να προσεγγίσει τουλάχιστον τα 170-180 δισ. ευρώ. Τα 100 δισ. ευρώ είναι πολύ λίγα. Το κατά πόσο είναι ρεαλιστικό εξαρτάται από τη στάση της ελληνικής και της γερµανικής κυβέρνησης, που βασικά θα έπρεπε να συµπλέουν. Αν επιµείνουν µαζί ότι η Ελλάδα απειλείται πραγµατικά µε χρεοκοπία, τότε θα µπορούσαν να εξαναγκάσουν τις τράπεζες σε υποχώρηση».
Ποιο είναι κατά τη γνώμη σας το κύριο εμπόδιο για την πρόοδο των διαπραγματεύσεων;
«Οι τράπεζες αµύνονται µε κάθε τρόπο κατά της συµµετοχής, επειδή αν αποδεχθούν το αυτονόητο, ήτοι να πληρώσουν για τα επενδυτικά τους λάθη στην Ελλάδα, θα πρέπει να πληρώσουν για παρόµοια λάθη και σε άλλες µεγαλύτερες χώρες. Πρόκειται για πελώριο διαπραγµατευτικό πόκερ. Το ερώτηµα είναι ποιος θα πληρώσει τα σπασµένα: οι Ελληνες, η Ευρωπαϊκή Ενωση ή εκείνοι που είχαν ως τώρα το µεγάλο όφελος από το παιχνίδι, οι ίδιες οι τράπεζες».
Οι τραπεζίτες απαιτούν από την Αθήνα να θέσει τα νέα ελληνικά ομόλογα υπό βρετανικό Δίκαιο. Είναι η μείωση του τόκου ή η μεγαλύτερη διάρκεια ισχύος των νέων ομολόγων επαρκές αντιστάθμισμα για τέτοια απώλεια;
«∆εν θα αποδεχόµουν ποτέ τέτοια απώλεια…».
Γιατί;
«Συγνώµη, αλλά µια χώρα δεν θα έπρεπε ποτέ να παραδοθεί πλήρως στις τράπεζες. Είναι απόλυτα φρικτός παραλογισµός. Θα ήταν ένας πρόσθετος θρίαµβος της χρηµατιστικής ολιγαρχίας ύστερα από την αλλαγή της κυβέρνησης στην Ιρλανδία, την Ισπανία, την Ιταλία και τη Σλοβακία. Οι ολιγάρχες του χρηµατιστικού κεφαλαίου κάνουν ό,τι θέλουν µε τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις. Το ζητούµενο για τις κυβερνήσεις είναι να επανακτήσουν την κυριαρχία τους όχι να εκχωρήσουν και άλ λο κοµµάτι της».
Πιστεύετε ότι ο υπουργός Εξωτερικών Γκίντο Βεστερβέλε θα εξαγγείλει σήμερα στην Αθήνα το χαρμόσυνο μήνυμα ότι το Βερολίνο θα άνοιγε και πάλι το πορτοφόλι του για τους αναξιοπαθούντες Ελληνες;
«Ετσι πιστεύω. Η Γερµανία δεν θα πει “όχι” στην αναχρηµατοδότηση της Ελλάδας».
Είστε ανάμεσα στους λίγους που τάσσονται υπέρ της επιστροφής της Ελλάδας στη δραχμή. Γιατί έτσι;
«Είναι θέµα κυριαρχίας. ∆εν θα ήθελα να δω την Ελλάδα υπό καθεστώς αναγκαστικής εποπτείας. Εθνικό νόµισµα σηµαίνει περισσότερη εθνική κυριαρχία, περισσότερη δηµοκρατία, περισσότερες δυνατότητες επιλογής».
Θα στοιχηματίζατε ότι η Ελλάδα θα ανήκει και μετά τον ερχόμενο Μάρτιο στην ευρωζώνη;
«Μάλλον όχι, επειδή η πιθανότητα κέρδους δεν είναι αρκετά µεγάλη για στοίχηµα. Πιστεύω ότι θα γίνει παν το δυνατόν για να µείνει η Ελλάδα στο ευρώ. Αυτό είναι απόρροια ενός πολιτικού δόγµατος, και τα πολιτικά δόγµατα δεν αλλάζουν τόσο γρήγορα».
Θα αγοράζατε σήμερα, ως διαχειριστής hedge fund, ελληνικά κρατικά ομόλογα;
«Οι πιθανότητες είναι 50-50. Εχω ήδη κάποιες ελληνικές µετοχές, από τον ΟΤΕ, το Duty Free και το Carelia Tobacco. Είµαι πολύ ευχαριστηµένος µε αυτές, επειδή το ελληνικό Χρηµατιστήριο είναι αυτή τη στιγµή απερίγραπτα φτηνό, οι τιµές του βρίσκονται στο χώµα. Τα κρατικά οµόλογα αντίθετα παρουσιάζουν ίδιες ευκαιρίες και ρίσκα, η περίπτωση να κερδίσω από αυτά είναι περίπου ίση µε εκείνη να χάσω».
Ούτε στους πελάτες σας θα συνιστούσατε επομένως να αγοράσουν…
«Oχι. Οι αβεβαιότητες είναι ακόµα µεγάλες. Θα τους συνιστούσα να περιµένουν».
Η αιφνίδια διακοπή των διαπραγµατεύσεων την Παρασκευή και η µετάθεσή τους για την ερχόµενη Τετάρτη δείχνουν ότι οι τραπεζίτες θέλουν πολύ περισσότερα. Η ελληνική πλευρά δείχνει παραζαλισµένη, θέτοντας τις τελευταίες της ελπίδες στον γερµανό υπουργό Εξωτερικών Γκίντο Βεστερβέλε , ο οποίος έρχεται σήµερα στην Αθήνα προφανώς για να τη στηρίξει. Οχι ως «µεγάλος αδελφός», αλλά ως «αυτο-διασώστης» αφού το σχέδιο της αποµείωσης είναι γερµανικής καταγωγής και έµπνευσης.
Αυτό πιστεύει και ο καθηγητής της Οικονοµίας στο Πανεπιστήµιο του Γκρατς Μαξ Oτε. Οι προβλέψεις του για την επερχόµενη οικονοµική κρίση που αποδείχθηκαν προφητικές τον ανέδειξαν µετά το 2008 σε έναν από τους γνωστότερους οικονοµολόγους της εποχής µας. Το γεγονός ότι είναι και ο ίδιος διαχειριστής ενός hedge fund δεν τον εµποδίζει να είναι από τους πιο οξυδερκείς κριτικούς του καπιταλιστικού συστήµατος.
Στην Αθήνα τρενάρουν οι διαπραγματεύσεις για την εθελοντική συμμετοχή των ιδιωτών στην απομείωση του ελληνικού χρέους. Τι λέτε, είναι ο στόχος της Αθήνας για μείωση κατά 50% ρεαλιστικός;
«Πριν σας πω τι είναι ρεαλιστικό, πρέπει να πω τι είναι το δέον. Και αυτό είναι η επέκταση του κουρέµατος κατά 50% στο συνολικό χρέος που φθάνει τα 340-350 δισ. ευρώ. Για να µπορέσει να εξυγιανθεί η Ελλάδα, το κουρεµένο ποσό θα έπρεπε να προσεγγίσει τουλάχιστον τα 170-180 δισ. ευρώ. Τα 100 δισ. ευρώ είναι πολύ λίγα. Το κατά πόσο είναι ρεαλιστικό εξαρτάται από τη στάση της ελληνικής και της γερµανικής κυβέρνησης, που βασικά θα έπρεπε να συµπλέουν. Αν επιµείνουν µαζί ότι η Ελλάδα απειλείται πραγµατικά µε χρεοκοπία, τότε θα µπορούσαν να εξαναγκάσουν τις τράπεζες σε υποχώρηση».
Ποιο είναι κατά τη γνώμη σας το κύριο εμπόδιο για την πρόοδο των διαπραγματεύσεων;
«Οι τράπεζες αµύνονται µε κάθε τρόπο κατά της συµµετοχής, επειδή αν αποδεχθούν το αυτονόητο, ήτοι να πληρώσουν για τα επενδυτικά τους λάθη στην Ελλάδα, θα πρέπει να πληρώσουν για παρόµοια λάθη και σε άλλες µεγαλύτερες χώρες. Πρόκειται για πελώριο διαπραγµατευτικό πόκερ. Το ερώτηµα είναι ποιος θα πληρώσει τα σπασµένα: οι Ελληνες, η Ευρωπαϊκή Ενωση ή εκείνοι που είχαν ως τώρα το µεγάλο όφελος από το παιχνίδι, οι ίδιες οι τράπεζες».
Οι τραπεζίτες απαιτούν από την Αθήνα να θέσει τα νέα ελληνικά ομόλογα υπό βρετανικό Δίκαιο. Είναι η μείωση του τόκου ή η μεγαλύτερη διάρκεια ισχύος των νέων ομολόγων επαρκές αντιστάθμισμα για τέτοια απώλεια;
«∆εν θα αποδεχόµουν ποτέ τέτοια απώλεια…».
Γιατί;
«Συγνώµη, αλλά µια χώρα δεν θα έπρεπε ποτέ να παραδοθεί πλήρως στις τράπεζες. Είναι απόλυτα φρικτός παραλογισµός. Θα ήταν ένας πρόσθετος θρίαµβος της χρηµατιστικής ολιγαρχίας ύστερα από την αλλαγή της κυβέρνησης στην Ιρλανδία, την Ισπανία, την Ιταλία και τη Σλοβακία. Οι ολιγάρχες του χρηµατιστικού κεφαλαίου κάνουν ό,τι θέλουν µε τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις. Το ζητούµενο για τις κυβερνήσεις είναι να επανακτήσουν την κυριαρχία τους όχι να εκχωρήσουν και άλ λο κοµµάτι της».
Πιστεύετε ότι ο υπουργός Εξωτερικών Γκίντο Βεστερβέλε θα εξαγγείλει σήμερα στην Αθήνα το χαρμόσυνο μήνυμα ότι το Βερολίνο θα άνοιγε και πάλι το πορτοφόλι του για τους αναξιοπαθούντες Ελληνες;
«Ετσι πιστεύω. Η Γερµανία δεν θα πει “όχι” στην αναχρηµατοδότηση της Ελλάδας».
Είστε ανάμεσα στους λίγους που τάσσονται υπέρ της επιστροφής της Ελλάδας στη δραχμή. Γιατί έτσι;
«Είναι θέµα κυριαρχίας. ∆εν θα ήθελα να δω την Ελλάδα υπό καθεστώς αναγκαστικής εποπτείας. Εθνικό νόµισµα σηµαίνει περισσότερη εθνική κυριαρχία, περισσότερη δηµοκρατία, περισσότερες δυνατότητες επιλογής».
Θα στοιχηματίζατε ότι η Ελλάδα θα ανήκει και μετά τον ερχόμενο Μάρτιο στην ευρωζώνη;
«Μάλλον όχι, επειδή η πιθανότητα κέρδους δεν είναι αρκετά µεγάλη για στοίχηµα. Πιστεύω ότι θα γίνει παν το δυνατόν για να µείνει η Ελλάδα στο ευρώ. Αυτό είναι απόρροια ενός πολιτικού δόγµατος, και τα πολιτικά δόγµατα δεν αλλάζουν τόσο γρήγορα».
Θα αγοράζατε σήμερα, ως διαχειριστής hedge fund, ελληνικά κρατικά ομόλογα;
«Οι πιθανότητες είναι 50-50. Εχω ήδη κάποιες ελληνικές µετοχές, από τον ΟΤΕ, το Duty Free και το Carelia Tobacco. Είµαι πολύ ευχαριστηµένος µε αυτές, επειδή το ελληνικό Χρηµατιστήριο είναι αυτή τη στιγµή απερίγραπτα φτηνό, οι τιµές του βρίσκονται στο χώµα. Τα κρατικά οµόλογα αντίθετα παρουσιάζουν ίδιες ευκαιρίες και ρίσκα, η περίπτωση να κερδίσω από αυτά είναι περίπου ίση µε εκείνη να χάσω».
Ούτε στους πελάτες σας θα συνιστούσατε επομένως να αγοράσουν…
«Oχι. Οι αβεβαιότητες είναι ακόµα µεγάλες. Θα τους συνιστούσα να περιµένουν».
ΠΗΓΗ ΤΟ ΒΗΜΑ
ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΜΟΥ: ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ ΤΗΝ ΑΠΟΛΥΤΗ ΔΙΚΑΙΩΣΗ ΜΟΥ ΟΙ ΘΕΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΜΑΞ ΟΤΕ. ΜΙΛΩ ΑΠΟ ΤΟ 2010 ΓΙΑ ΕΠΙΜΗΚΥΝΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΟΛΙΚΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΧΡΕΟΥΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΟΛΟΥ ΤΟΥ ΧΡΕΟΥΣ ΣΤΟ ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΟ ΚΟΥΡΕΜΑ ΚΑΙ ΕΓΚΑΙΡΑ ΜΙΛΗΣΑ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΗ ΑΠΟΔΟΧΗ ΤΟΥ ΕΠΑΧΘΟΥΣ ΒΡΕΤΑΝΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ.
ΠΑΡΑΘΕΤΩ ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΜΟΥ ΣΤΙΣ 25/10/2011
Kρίση χρέους. Υπάρχει λύση.
Εφημερίδα Πτολεμαίος
Δεδομένων των εξαιρετικά δύσκολων στιγμών, που περνά η Ελλάδα αλλά και λόγω της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης η Ευρώπη στο σύνολο της και ενώ βρισκόμαστε σε κρίσιμο σταυροδρόμι πολύ σημαντικών αποφάσεων, τόσο για την δύσμοιρη χώρα μας, όσο και για την πορεία της ευρωζώνης και του κοινού μας νομίσματος, κρίνω σκόπιμο, να κοινοποιήσω στο ευρύ κοινό για άλλη μια φορά τις απόψεις μου, για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους και δανεισμού, η οποία μας εξουθενώνει τα τελευταία δύο χρόνια και έχει οδηγήσει σε σοβαρή απώλεια μέρους της εθνικής μας κυριαρχίας.
Έχω τονίσει σε όλες τις δημόσιες παρεμβάσεις μου, ποια είναι η λύση, που θεωρώ εφικτή και βιώσιμη ενώ και μετά την απόφαση της 21 Ιουλίου είχα ξεκαθαρίσει αμέσως, ότι δεν είναι επαρκής αυτή , δεν δίνει βιώσιμη λύση αν και άρχιζε η Ευρώπη, να κινείται στην σωστή κατεύθυνση επιτέλους και ότι δεν εξασφάλιζε, ούτε την βιωσιμότητα του δημοσίου χρέους μας, ούτε την σταθεροποίηση της ευρωζώνης απέναντι στις κατά κύματα επιθέσεις των αγορών.
Υποστήριξα από το 1ο προσυνέδριο της Δημοκρατικής Συμμαχίας με σχετική εισήγηση μου τον Μάρτιο, επισημοποιώντας ήδη πολύ παλαιότερη θέση μου, ότι η λύση πρέπει, να στηρίζεται στην επιμήκυνση του συνολικού δημοσίου χρέους της χώρας, σε εθελοντική βάση πάντα , για να μην δημιουργηθεί πιστωτικό γεγονός χρεοκοπίας. Στην επιμήκυνση αυτή απαιτείται, να επιδιωχθεί η ένταξη του συνόλου των ομολόγων, που έχουν στα χέρια τους οι ιδιώτες και οι θεσμικοί επενδυτές με εξαίρεση τα ελληνικά ασφαλιστικά ταμεία, τα οποία θα αντιμετωπίσουν πρόβλημα επιβίωσης αν συμμετάσχουν, αλλά και καταβολής των συντάξεων και όχι μόνο τα ομόλογα τα οποία λήγουν μέχρι το 2020, όπως λανθασμένα προβλέφθηκε στην απόφαση της 21 Ιουλίου 2011. Είναι μάταιο να ενταχθούν τα ασφαλιστικά ταμεία της χώρας στην ρύθμιση και μετά να πρέπει, να δανειστούμε πάλι, για να τα στηρίξουμε. Στην μακρόχρονη αυτή επιμήκυνση θα έπρεπε, να συμφωνήσουμε με τους δανειστές μας, ότι είτε θα συρρικνωνόταν το επιτόκιο, ειτε κατά την γνώμη μου πια δεν θα έπρεπε, να υπάρχει επιτόκιο δεδομένου, ότι απειλείται η μη πληρωμή μεγάλου μέρους του κεφαλαίου και συζητούν ήδη αναγκαστικό κούρεμα του, με δυσμενέστατες επιπτώσεις και για εμάς και για την Ευρώπη. Ακόμη είναι απαραίτητο για μια οριστική και σταθερή λύση, να αναθεωρηθούν οι ειδικές συμφωνίες και στην επιμήκυνση με μηδενισμό του επιτοκίου, να συμμετάσχει η ΕΚΤ οπωσδήποτε με τα ελληνικά ομόλογα, που βρίσκονται στα χέρια της ύψους 60 δις ευρώ και αν είναι δυνατόν να περιληφθεί και το ποσό 65 δις, που μας δάνεισε μέχρι σήμερα ο μηχανισμός της ΕΕ-ΔΝΤ. Ένα μέρος των κεφαλαίων, τα οποία θα εξοικονομούνται από τόκους και χρεολυσία με αυτόν τον τρόπο, θα επενδύονται, στα πλαίσια ενός αναπτυξιακού προγράμματος, που θα εκπονηθεί από κοινού με την τρόϊκα, σε παραγωγικά έργα.
Τόνιζα δε από τον Ιούλιο, ότι η λύση, που επελέγη στις 21/7, ενώ άρχιζε πια να κινείται προς την σωστή κατεύθυνση η ευρωζώνη , ήταν άτολμη και δεν καθιστούσε το ελληνικό χρέος βιώσιμο, ενώ ήταν προϊόν ανύπαρκτης και πάλι διαπραγμάτευσης από την μοιραία και άβουλη ελληνική κυβέρνηση. Η λύση αυτή ξεκαθάρισα από τότε, ότι μέσα σε λιγότερο από ένα χρόνο θα αναθεωρηθεί, γιατί δεν λύνει το πρόβλημα όπως και αποδεικνύεται περίτρανα πια σήμερα. Αυτό συνέβη, διότι άφηνε μεγάλο μέρος των ομολόγων αλλά και του χρέους εκτός ρύθμισης , δηλαδή όλα τα ομόλογα που έληγαν μετά το 2020 ύψους 40 δις ευρώ περίπου όπως και το υπόλοιπο χρέος που ήταν στα χέρια της ΕΚΤ και διατηρούνταν παράλογα ένα υψηλότατο επιτόκιο την στιγμή μάλιστα, κατά την οποία ήταν απολύτως φανερό, πως υπάρχει αδυναμία κάλυψης από την Ελλάδα ακόμη και του κεφαλαίου. Το επιτόκιο αυτό είναι υψηλό, διότι μπορεί μεν να μειώθηκε στο 3,5 – 4% σε σχεση με το 5% της πρώτης δανειακής σύμβασης, αλλά ήταν πολύ υψηλότερο σε σχέση με το επιτόκιο των ομολόγων κατά την χρονική στιγμή έκδοσης τους, πράγμα που είναι παντελώς παράλογο υπο τις σημερινές μάλιστα ακραίες συνθήκες.
Η άποψη μου ήταν και παραμένει αμετακίνητη, πως θα χρειαστεί πιο τολμηρή αντιμετώπιση με διεύρυνση του PSI ( μηχανισμός εθελοντίκης συμμετοχής ιδιωτών) και βεβαίως χωρίς αναγκαστικό κούρεμα του χρέους, το οποίο θα δημιουργήσει εφιαλτικά νέα προβλήματα και θα αποτελέσει πιστωτικό γεγονός. Χρειάζεται λοιπόν, να επιδιωχθεί η βαθύτερη συμμέτοχη σε εθελοντική βάση του συνόλου των ομολογιούχων, όπως και η άμεση ενίσχυση με πολύ μεγαλύτερα ποσά τόσο του προσωρινού μηχανισμού EFSF (European Financial Stability Facility) oσο και του μόνιμου ESM (European Stability Mechanism) με περιπου 2 τρις ευρώ, ώστε να μπορούν, να παρεμβαίνουν πολύ περισσότερο στην δευτερογενή αγορά ομολόγων, για να επιτευχθεί σε μεγαλύτερο ποσοστό εθελοντικό κούρεμα του χρέους από το ανεπαρκές 21% στο 50% χωρίς αυτό, να χαρακτηριστεί ποτέ πιστωτικό γεγονός, που θα μας βγάλει για πολλά χρόνια εκτός αγορών. Ηρθε η ώρα η Ευρώπη, να πάψει, να αργοπορεί και να αντιμετωπίζει μίζερα το ζήτημα, γιατί αν δεν το έχουν καταλάβει τα ισχυρά αλαζονικά μέλη της, τα θεμέλια του κοινού νομίσματος έχουν πάρει φωτιά, από την οποία δεν θα γλιτώσει κανείς.
Επίσης επιβάλλεται, να διευρυνθεί η δυνατότητα παρέμβασης των ταμείων EFSF και ΕSM με την πιθανή μάλιστα συγχώνευση των προβλεπόμενων πόρων τους. Είναι κατάλληλη πλέον η στιγμή, να δημιουργηθεί άμεσα και ευρωομόλογο έκδοσης της ΕΚΤ, για να ηρεμήσουν οι αγορές και να αποκατασταθεί η ροή δανεισμού στην περιφέρεια της ευρωζώνης. Εξάλλου θα χρειαστεί, να γίνει με την στήριξη της Ευρώπης η ανακαιφαλαιοποίηση των τραπεζών, οι οποίες θα συμμετάσχουν στο πρόγραμμα και θα υποστούν ζημίες. Αυτό δεν μπορεί να γίνει από το ελληνικό κράτος, γιατί θα σήμαινε, ότι θα έπρεπε πάλι, να δανειστεί, για να το επιτύχει.
Εκείνο όμως, που απαιτείται, είναι να σταματήσει άμεσα κάθε κίνηση για επιστροφή στην δραχμή και έξοδο από το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα όπως και κάθε πρόθεση για αναγκαστικό κούρεμα του χρέους και χρεοκοπία κατά συνέπεια της χώρας. Το μέλλον της Ελλάδας μας βρίσκεται μέσα στην ευρωζώνη και μία αντίθετη εξέλιξη θα οδηγήσει σε εξαθλίωση τον λαό και σε αδυναμία εισαγωγής ακόμη και ειδών πρώτης ανάγκης, αφού έχουμε καταφέρει, να εισάγουμε ακόμη και σιτάρι ή κρέας από το εξωτερικό. Το υποτιμημένο και ανυπόληπτο νόμισμα μας τότε δεν θα μπορεί, να μας εξασφαλίσει ούτε την στοιχειώδη εισαγωγή πρώτων υλών όπως πχ πετρέλαιο, δεδομένου και του μεγάλου ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου.
Όσον αφορά το παταγωδώς αποτυχημένο μείγμα οικονομικής πολιτικής, που επιβάλλει υπερφορολογήσεις και κεφαλικούς φόρους επι δικαίων και αδίκων όπως και άδικες οριζόντιες περικοπές, χωρίς να καταργεί την πραγματική και συνεχιζόμενη σπατάλη του δημόσιου τομέα και χωρίς να δίνει κίνητρα επενδύσεων και αναπτυξιακή προοπτική στην χώρα, αυτό είναι απαραίτητο τάχιστα, να εγκαταλειφθεί, γιατί ούτε την χώρα βοηθά ούτε και τους δανειστές μας, να εξασφαλίσουν τα κεφάλαια, που μας δάνεισαν. Όσο συνεχίζεται αυτός ο παραλογισμός, τόσο η ύφεση όπως έχω ξαναγράψει, θα βαθαίνει και τόσο η ανεργία θα γίνεται ανεξέλεγκτη. Η πρόβλεψη της ημιθανούς κυβέρνησης και της τρόικας για αναθεωρημένο έλλειμμα 8,5% επι του ΑΕΠ θα έχει την τύχη όλων των αποτυχημένων προβλέψεων τους και προσωπικά πιστεύω, ότι το έλλειμμα το 2011 θα κλείσει πάνω από 9% ως ποσοστο του ΑΕΠ, ενώ τα περι πρωτογενούς πλεονάσματος στις αρχές Απριλίου του 2012 είναι όνειρα θερινής νυκτός μαθητευόμενων μάγων.
Χρειάζεται πλέον αξιοπιστία και σοβαρότητα τόσο από το ελληνικό πολιτικό σύστημα, που δεν την έχει, γιατί φέρεται με απίθανη ανωριμότητα και ανικανότητα όσο και κάλυψη του δραματικού ελλείμματος ευρωπαϊκής ηγεσίας, που είναι πλέον πασιφανές, διότι ορισμένοι ευρωπαίοι ηγέτες επιστρέφουν σε έναν μυωπικό οικονομικό εθνικισμό, καταστρέφοντας δυστυχώς την ιδέα της ΕΕ και της ευρωζώνης, όπως την ονειρεύτηκαν οι ιδρυτές -προπάτορες της και οδηγώντας σε μία αδιέξοδη γερμανική Ευρώπη.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ
ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ ΣΤΕΛΕΧΟΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗΣ ΣΥΜΜΑΧΙΑΣ
Ι. ΚΑΡΑΒΙΤΗ 4 ΑΜΥΝΤΑΙΟ ΦΛΩΡΙΝΑΣ
Εφημερίδα Πτολεμαίος
Δεδομένων των εξαιρετικά δύσκολων στιγμών, που περνά η Ελλάδα αλλά και λόγω της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης η Ευρώπη στο σύνολο της και ενώ βρισκόμαστε σε κρίσιμο σταυροδρόμι πολύ σημαντικών αποφάσεων, τόσο για την δύσμοιρη χώρα μας, όσο και για την πορεία της ευρωζώνης και του κοινού μας νομίσματος, κρίνω σκόπιμο, να κοινοποιήσω στο ευρύ κοινό για άλλη μια φορά τις απόψεις μου, για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους και δανεισμού, η οποία μας εξουθενώνει τα τελευταία δύο χρόνια και έχει οδηγήσει σε σοβαρή απώλεια μέρους της εθνικής μας κυριαρχίας.
Έχω τονίσει σε όλες τις δημόσιες παρεμβάσεις μου, ποια είναι η λύση, που θεωρώ εφικτή και βιώσιμη ενώ και μετά την απόφαση της 21 Ιουλίου είχα ξεκαθαρίσει αμέσως, ότι δεν είναι επαρκής αυτή , δεν δίνει βιώσιμη λύση αν και άρχιζε η Ευρώπη, να κινείται στην σωστή κατεύθυνση επιτέλους και ότι δεν εξασφάλιζε, ούτε την βιωσιμότητα του δημοσίου χρέους μας, ούτε την σταθεροποίηση της ευρωζώνης απέναντι στις κατά κύματα επιθέσεις των αγορών.
Υποστήριξα από το 1ο προσυνέδριο της Δημοκρατικής Συμμαχίας με σχετική εισήγηση μου τον Μάρτιο, επισημοποιώντας ήδη πολύ παλαιότερη θέση μου, ότι η λύση πρέπει, να στηρίζεται στην επιμήκυνση του συνολικού δημοσίου χρέους της χώρας, σε εθελοντική βάση πάντα , για να μην δημιουργηθεί πιστωτικό γεγονός χρεοκοπίας. Στην επιμήκυνση αυτή απαιτείται, να επιδιωχθεί η ένταξη του συνόλου των ομολόγων, που έχουν στα χέρια τους οι ιδιώτες και οι θεσμικοί επενδυτές με εξαίρεση τα ελληνικά ασφαλιστικά ταμεία, τα οποία θα αντιμετωπίσουν πρόβλημα επιβίωσης αν συμμετάσχουν, αλλά και καταβολής των συντάξεων και όχι μόνο τα ομόλογα τα οποία λήγουν μέχρι το 2020, όπως λανθασμένα προβλέφθηκε στην απόφαση της 21 Ιουλίου 2011. Είναι μάταιο να ενταχθούν τα ασφαλιστικά ταμεία της χώρας στην ρύθμιση και μετά να πρέπει, να δανειστούμε πάλι, για να τα στηρίξουμε. Στην μακρόχρονη αυτή επιμήκυνση θα έπρεπε, να συμφωνήσουμε με τους δανειστές μας, ότι είτε θα συρρικνωνόταν το επιτόκιο, ειτε κατά την γνώμη μου πια δεν θα έπρεπε, να υπάρχει επιτόκιο δεδομένου, ότι απειλείται η μη πληρωμή μεγάλου μέρους του κεφαλαίου και συζητούν ήδη αναγκαστικό κούρεμα του, με δυσμενέστατες επιπτώσεις και για εμάς και για την Ευρώπη. Ακόμη είναι απαραίτητο για μια οριστική και σταθερή λύση, να αναθεωρηθούν οι ειδικές συμφωνίες και στην επιμήκυνση με μηδενισμό του επιτοκίου, να συμμετάσχει η ΕΚΤ οπωσδήποτε με τα ελληνικά ομόλογα, που βρίσκονται στα χέρια της ύψους 60 δις ευρώ και αν είναι δυνατόν να περιληφθεί και το ποσό 65 δις, που μας δάνεισε μέχρι σήμερα ο μηχανισμός της ΕΕ-ΔΝΤ. Ένα μέρος των κεφαλαίων, τα οποία θα εξοικονομούνται από τόκους και χρεολυσία με αυτόν τον τρόπο, θα επενδύονται, στα πλαίσια ενός αναπτυξιακού προγράμματος, που θα εκπονηθεί από κοινού με την τρόϊκα, σε παραγωγικά έργα.
Τόνιζα δε από τον Ιούλιο, ότι η λύση, που επελέγη στις 21/7, ενώ άρχιζε πια να κινείται προς την σωστή κατεύθυνση η ευρωζώνη , ήταν άτολμη και δεν καθιστούσε το ελληνικό χρέος βιώσιμο, ενώ ήταν προϊόν ανύπαρκτης και πάλι διαπραγμάτευσης από την μοιραία και άβουλη ελληνική κυβέρνηση. Η λύση αυτή ξεκαθάρισα από τότε, ότι μέσα σε λιγότερο από ένα χρόνο θα αναθεωρηθεί, γιατί δεν λύνει το πρόβλημα όπως και αποδεικνύεται περίτρανα πια σήμερα. Αυτό συνέβη, διότι άφηνε μεγάλο μέρος των ομολόγων αλλά και του χρέους εκτός ρύθμισης , δηλαδή όλα τα ομόλογα που έληγαν μετά το 2020 ύψους 40 δις ευρώ περίπου όπως και το υπόλοιπο χρέος που ήταν στα χέρια της ΕΚΤ και διατηρούνταν παράλογα ένα υψηλότατο επιτόκιο την στιγμή μάλιστα, κατά την οποία ήταν απολύτως φανερό, πως υπάρχει αδυναμία κάλυψης από την Ελλάδα ακόμη και του κεφαλαίου. Το επιτόκιο αυτό είναι υψηλό, διότι μπορεί μεν να μειώθηκε στο 3,5 – 4% σε σχεση με το 5% της πρώτης δανειακής σύμβασης, αλλά ήταν πολύ υψηλότερο σε σχέση με το επιτόκιο των ομολόγων κατά την χρονική στιγμή έκδοσης τους, πράγμα που είναι παντελώς παράλογο υπο τις σημερινές μάλιστα ακραίες συνθήκες.
Η άποψη μου ήταν και παραμένει αμετακίνητη, πως θα χρειαστεί πιο τολμηρή αντιμετώπιση με διεύρυνση του PSI ( μηχανισμός εθελοντίκης συμμετοχής ιδιωτών) και βεβαίως χωρίς αναγκαστικό κούρεμα του χρέους, το οποίο θα δημιουργήσει εφιαλτικά νέα προβλήματα και θα αποτελέσει πιστωτικό γεγονός. Χρειάζεται λοιπόν, να επιδιωχθεί η βαθύτερη συμμέτοχη σε εθελοντική βάση του συνόλου των ομολογιούχων, όπως και η άμεση ενίσχυση με πολύ μεγαλύτερα ποσά τόσο του προσωρινού μηχανισμού EFSF (European Financial Stability Facility) oσο και του μόνιμου ESM (European Stability Mechanism) με περιπου 2 τρις ευρώ, ώστε να μπορούν, να παρεμβαίνουν πολύ περισσότερο στην δευτερογενή αγορά ομολόγων, για να επιτευχθεί σε μεγαλύτερο ποσοστό εθελοντικό κούρεμα του χρέους από το ανεπαρκές 21% στο 50% χωρίς αυτό, να χαρακτηριστεί ποτέ πιστωτικό γεγονός, που θα μας βγάλει για πολλά χρόνια εκτός αγορών. Ηρθε η ώρα η Ευρώπη, να πάψει, να αργοπορεί και να αντιμετωπίζει μίζερα το ζήτημα, γιατί αν δεν το έχουν καταλάβει τα ισχυρά αλαζονικά μέλη της, τα θεμέλια του κοινού νομίσματος έχουν πάρει φωτιά, από την οποία δεν θα γλιτώσει κανείς.
Επίσης επιβάλλεται, να διευρυνθεί η δυνατότητα παρέμβασης των ταμείων EFSF και ΕSM με την πιθανή μάλιστα συγχώνευση των προβλεπόμενων πόρων τους. Είναι κατάλληλη πλέον η στιγμή, να δημιουργηθεί άμεσα και ευρωομόλογο έκδοσης της ΕΚΤ, για να ηρεμήσουν οι αγορές και να αποκατασταθεί η ροή δανεισμού στην περιφέρεια της ευρωζώνης. Εξάλλου θα χρειαστεί, να γίνει με την στήριξη της Ευρώπης η ανακαιφαλαιοποίηση των τραπεζών, οι οποίες θα συμμετάσχουν στο πρόγραμμα και θα υποστούν ζημίες. Αυτό δεν μπορεί να γίνει από το ελληνικό κράτος, γιατί θα σήμαινε, ότι θα έπρεπε πάλι, να δανειστεί, για να το επιτύχει.
Εκείνο όμως, που απαιτείται, είναι να σταματήσει άμεσα κάθε κίνηση για επιστροφή στην δραχμή και έξοδο από το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα όπως και κάθε πρόθεση για αναγκαστικό κούρεμα του χρέους και χρεοκοπία κατά συνέπεια της χώρας. Το μέλλον της Ελλάδας μας βρίσκεται μέσα στην ευρωζώνη και μία αντίθετη εξέλιξη θα οδηγήσει σε εξαθλίωση τον λαό και σε αδυναμία εισαγωγής ακόμη και ειδών πρώτης ανάγκης, αφού έχουμε καταφέρει, να εισάγουμε ακόμη και σιτάρι ή κρέας από το εξωτερικό. Το υποτιμημένο και ανυπόληπτο νόμισμα μας τότε δεν θα μπορεί, να μας εξασφαλίσει ούτε την στοιχειώδη εισαγωγή πρώτων υλών όπως πχ πετρέλαιο, δεδομένου και του μεγάλου ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου.
Όσον αφορά το παταγωδώς αποτυχημένο μείγμα οικονομικής πολιτικής, που επιβάλλει υπερφορολογήσεις και κεφαλικούς φόρους επι δικαίων και αδίκων όπως και άδικες οριζόντιες περικοπές, χωρίς να καταργεί την πραγματική και συνεχιζόμενη σπατάλη του δημόσιου τομέα και χωρίς να δίνει κίνητρα επενδύσεων και αναπτυξιακή προοπτική στην χώρα, αυτό είναι απαραίτητο τάχιστα, να εγκαταλειφθεί, γιατί ούτε την χώρα βοηθά ούτε και τους δανειστές μας, να εξασφαλίσουν τα κεφάλαια, που μας δάνεισαν. Όσο συνεχίζεται αυτός ο παραλογισμός, τόσο η ύφεση όπως έχω ξαναγράψει, θα βαθαίνει και τόσο η ανεργία θα γίνεται ανεξέλεγκτη. Η πρόβλεψη της ημιθανούς κυβέρνησης και της τρόικας για αναθεωρημένο έλλειμμα 8,5% επι του ΑΕΠ θα έχει την τύχη όλων των αποτυχημένων προβλέψεων τους και προσωπικά πιστεύω, ότι το έλλειμμα το 2011 θα κλείσει πάνω από 9% ως ποσοστο του ΑΕΠ, ενώ τα περι πρωτογενούς πλεονάσματος στις αρχές Απριλίου του 2012 είναι όνειρα θερινής νυκτός μαθητευόμενων μάγων.
Χρειάζεται πλέον αξιοπιστία και σοβαρότητα τόσο από το ελληνικό πολιτικό σύστημα, που δεν την έχει, γιατί φέρεται με απίθανη ανωριμότητα και ανικανότητα όσο και κάλυψη του δραματικού ελλείμματος ευρωπαϊκής ηγεσίας, που είναι πλέον πασιφανές, διότι ορισμένοι ευρωπαίοι ηγέτες επιστρέφουν σε έναν μυωπικό οικονομικό εθνικισμό, καταστρέφοντας δυστυχώς την ιδέα της ΕΕ και της ευρωζώνης, όπως την ονειρεύτηκαν οι ιδρυτές -προπάτορες της και οδηγώντας σε μία αδιέξοδη γερμανική Ευρώπη.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ
ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ ΣΤΕΛΕΧΟΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗΣ ΣΥΜΜΑΧΙΑΣ
Ι. ΚΑΡΑΒΙΤΗ 4 ΑΜΥΝΤΑΙΟ ΦΛΩΡΙΝΑΣ