ΤΟ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΑΡΘΡΟ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΑ ΣΤΙΣ 2/12/2011
ΑΜΕΣΗ ΑΝΑΚΗΡΥΞΗ ΧΩΡΙΣ ΥΠΕΚΦΥΓΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΟΖ ΤΩΡΑ
Παρακολουθώντας την τοποθέτηση του υφυπουργού Ενέργειας κ. Μανιάτη για το θέμα της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης στον Σκαϊ και στην εκπομπή Νέοι Φάκελοι αναρωτήθηκα, αν δεν γνωρίζει την αξία και την νομική οριοθέτηση της έννοιας της ΑΟΖ ή απλώς παριστάνει πως δεν γνωρίζει και διαστρέφει έτσι την πραγματικότητα. Υποστηρίχθηκε λοιπόν απαραδέκτως στην εκπομπή Νέοι Φάκελοι, ότι η ανακήρυξη της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης της Ελλάδας δεν πρέπει, να μας απασχολεί σε σχέση με την εκμετάλλευση του ορυκτού μας πλούτου, γιατί αυτός βρίσκεται στην υφαλοκρηπίδα και μόνο με την οριοθέτηση της θα μπορούσαμε, να προχωρήσουμε σε εξορύξεις. Επίσης τονίστηκε από τον κ Μανιάτη, ότι η ΑΟΖ θα μας ενδιέφερε, εάν θέλαμε, να ρυθμίσουμε θέματα προστασίας του θαλασσίου περιβάλλοντος, χωροθέτησης αιολικών θαλάσσιων πάρκων και ρύθμιση των δικαιωμάτων αλιείας. Αυτό όμως αποδεικνύει πλήρη άγνοια του δικαίου της θάλασσας, εάν δεν αποτελεί σκόπιμη διαστρέβλωση της αλήθειας.
Το δίκαιο της θάλασσας προβλέπει ρητά στο άρθρο 56{1}α της Σύμβασης ΔΘ, ότι στην ΑΟΖ το παράκτιο κράτος ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα για την εξερεύνηση εκμετάλλευση και διαχείριση των μη ζώντων πόρων των υπερκειμένων υδάτων , του βυθού και του υπεδάφους ξεκάθαρα. Η έννοια των μη ζώντων πόρων είναι αυτονόητη και αφορά τα μεταλλεύματα και τον ορυκτό πλούτο, που κατά κανόνα βρίσκονται στο βυθό και το υπέδαφος του. Για αυτό το περιεχόμενο των δικαιωμάτων του παράκτιου κράτους επι των μη ζώντων πόρων της ΑΟΖ ταυτίζεται με το περιεχόμενο των δικαιωμάτων, που ασκεί στην υφαλοκρηπίδα. Άλλωστε με βάση το άρθρο 56(3) Συμβασης ΔΘ το παράκτιο κράτος ασκεί στην ΑΟΖ κυριαρχικά δικαιώματα στον βυθό και το υπέδαφος, όπως αυτά ισχύουν στην υφαλοκρηπίδα. Η υφαλοκρηπίδα είναι πλέον ξεπερασμένη έννοια λόγω της ΑΟΖ και 137 κράτη έχουν ήδη ανακηρύξει την ΑΟΖ τους.
Οι φοβίες απέναντι στην Τουρκία κάνουν την ελληνική γραφειοκρατία, να εφευρίσκει διάφορες δικαιολογίες, για να μην προχωρήσει στην αναγκαία ανακήρυξη της. Τα δικαιώματα αυτά μπορούν, να φτάσουν και στα 200 ναυτικά μίλια, όταν υπάρχει το γεωγραφικό περιθώριο τέτοιας οριοθέτησης. Είναι δε πολύ σημαντικό πως το άρθρο 121 (2) της Σύμβασης ΔΘ προβλέπει ρητά, ότι όλα τα νησιά διαθέτουν ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα με την εξαίρεση βράχων, που δεν μπορούν, να συντηρήσουν αυτόνομα ανθρώπινη διαβίωση ή οικονομική ζωή, καταρρίπτοντας τις θέσεις της Τουρκίας, πως τα νησιά δεν διαθέτουν υφαλοκρηπίδα, γιατί βρίσκονται δήθεν πάνω στην υφαλοκρηπίδα της Ανατολίας.
Η έννοια των βράχων αναφέρεται σε μικρές βραχονησίδες και όχι βέβαια σε μεγάλης έκτασης νησιά έστω και αν αυτά είναι ακατοίκητα. Επίσης η Σύμβαση ΔΘ σε άλλα άρθρα της προβλέπει τα δικαιώματα του παράκτιου κράτους επι των ζώντων πόρων και τις δυνατότητες και υποχρεώσεις του για προστασία του περιβάλλοντος, την εκμετάλλευση των θαλασσίων ρευμάτων, την δημιουργία τεχνητών εγκαταστάσεων π.χ αιολικών πάρκων και βεβαίως την αλιευτική εκμετάλλευση. Άρα η υποβάθμιση της έννοιας της ΑΟΖ αποτελεί απαράδεκτο γεγονός από πλευράς του υφυπουργού Ενέργειας και αν δεν οφείλεται σε ανεπίτρεπτη άγνοια, τότε εντάσσεται σε σκοπιμότητες.
Ειδικά στις μέρες μας γίνεται μια περίεργη τουλάχιστον προσπάθεια, να υποβιβαστεί το θέμα της ΑΟΖ ως ζήτημα μόδας, για να μην ενοχληθεί η Τουρκία στις προκλητικές της αξιώσεις. Προσωπική μου θέση είναι, ότι η Ελλάδα οφείλει άμεσα, να ανακηρύξει την ελληνική ΑΟΖ, χωρίς να υποκύπτει στις εμμονικές φοβίες της απέναντι στην Τουρκία και να αξιοποιήσει αυτό το σύγχρονο εργαλείο του δικαίου της θάλασσας χωρίς χρονοτριβή, αφού αυτή καλύπτει τα συμφέροντα μας καλύτερα από την υφαλοκρηπίδα και τα διευρύνει .Όλα τα άλλα αποτελούν προφάσεις εν αμαρτίαις και εντάσσονται στην σκόπιμη παραποίηση της αλήθειας και όσων ισχύουν από το διεθνές δίκαιο. Μετά την ανακήρυξη της μπορεί, να προχωρήσει αμέσως σε διαπραγματεύσεις με τις γειτονικές της χώρες, για τον καθορισμό των ορίων της.
Παράδειγμα επιτυχημένης οριοθέτησης υπήρξε η μονογραφημένη συμφωνία με την Αλβανία το 2009 επι υπουργίας Ντόρας Μπακογιάννη, την οποία άφησε ανεξήγητα αναξιοποίητη η κυβέρνηση Παπανδρέου και επέτρεψε στην Τουρκία, να την υπονομεύσει με δόλιες μεθοδεύσεις και να μην προχωρήσει η τελική έγκριση της από την αλβανική βουλή, μετά την προσφυγή κατά της συμφωνίας ενώπιον του συνταγματικού δικαστηρίου της Αλβανίας από το αντιπολιτευόμενο σοσιαλιστικό κόμμα της χώρας αυτής και τον ηγέτη του Εντι Ράμα. Τι έπραξε άραγε, για να συνετίσει τον ηγέτη του αδελφού προς το ΠΑΣΟΚ κόμματος και μέλους της σοσιαλιστικής διεθνούς ο Γ Παπανδρέου; Απολύτως τίποτα δυστυχώς.
Το μόνο σίγουρο είναι, ότι όταν δεν εκπέμπεις αποφασιστικότητα προς τον αντίπαλο και δεν είσαι έτοιμος, να θέσεις όρια, τότε αυτός αποθρασύνεται και ζητά συνεχώς περισσότερα. Οι καιροί απαιτούν πλέον αποφασιστικές ηγεσίες, που δεν θα διακατέχονται από φοβίες και θα αξιοποιήσουν στο έπακρο όλα τα νέα εργαλεία του διεθνούς δικαίου, χωρίς να μένουν προσκολλημένες σε ξεπερασμένες θεωρίες και προσεγγίσεις της εξωτερικής μας πολιτικής της δεκαετίας του 1970.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ
ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ
ΑΜΥΝΤΑΙΟ
ΦΛΩΡΙΝΑΣ
Ι ΚΑΡΑΒΙΤΗ 4
Αυτά τα γράφω, για
να μην αερολογούν κάποιοι περιδιαβαίνοντες
<<περισπούδαστοι>> αναλυτές, που θέλουν
να πουν στους <<ιθαγενείς>> ότι δήθεν η Αοζ
δεν συμπίπτει στα εξωτερικά της όρια με την υφαλοκρηπίδα
και ότι δήθεν τα δικαιώματα στο υπέδαφος μπορούν, να ασκηθούν
χωρίς ανακήρυξη της. Απαιτείται πρώτα ανακήρυξη της Αοζ αν θέλουμε να
χρησιμοποιήσουμε αυτήν την έννοια. Επίσης μπορούμε, να αντλήσουμε πετρέλαιο και
αέριο είτε μόνο με την υφαλοκρηπίδα, αλλά βέβαια και με την πιο σύγχρονη
έννοια της ΑΟΖ που καλύπτει και βυθό και υπερκείμενα ύδατα . Άντε γιατι στην χώρα μας ο κάθε άσχετος μιλά
για νομικά θέματα σε διάφορες εκδηλώσεις χωρίς να γνωρίζει το διεθνές
δίκαιο καθόλου, αλλά δηλώνει ειδήμων κιόλας. Αρκετά με
την ατυχή παρουσίαση του θέματος απο κάποιους αναλυτές, που δεν είναι
νομικοί, όπου με ύφος χιλίων καρδιναλίων ακούγονται απίστευτες
αρλούμπες με περισπούδαστο αλαζονικό ύφος. Θα πρέπει να προσέξουν όλοι
οι επίσημοι φορείς σε ποιους ημιμαθείς αναθέτουν την διαχείριση
σοβαρότατων θεμάτων. Απο την
άλλη βέβαια ψεύδονται ασύστολα και οι πολέμιοι της ΑΟΖ, οι
οποίοι φοβούνται να θέσουν θέμα ανακήρυξης της ΑΟΖ,
όταν υποστηρίζουν ανοήτως, ότι η ΑΟΖ είναι δήθεν μόνο για την
αλιεία και δεν αφορά τον ορυκτό μας πλούτο και
την εκμετάλλευση του, για να μην ταράξουν την Αγκυρα και τις
κουτοπόνηρες διεκδικήσεις της. Την απάντηση σε αυτό τους την δίνει το ζωντανό
παράδειγμα της Κύπρου μας, η οποία βάση της ΑΟΖ εκμεταλλεύεται τον ορυκτό υποθαλάσσιο
πλούτο της. Συμπερασματικά μακριά και απο τους ημιμαθείς πολέμιους
της ΑΟΖ και απο τους ημιμαθείς υποστηρικτές της, που μόνο ζημία
κάνουν στο θέμα με την ελλιπή ενημέρωση που παρέχουν. Τον ορυκτό υποθαλάσσιο
πλούτο μας μπορούμε, να τον αξιοποιήσουμε και με τις 2 έννοιες. Την ΑΟΖ όμως επιμένω να ζητώ βεβαίως
να την ανακηρύξουμε άμεσα, γιατί θα στριμώξουμε την Τουρκία διαπραγματευτικά
ακόμη περισσότερο επειδή βάζουμε μία νέα διεκδίκηση στο τραπέζι και επειδή
χτυπάμε έτσι το ουτως η άλλως φαιδρό επιχείρημα της, οτι τα ελληνικά
νησιά δεν διαθέτουν υφαλοκρηπίδα, γιατί πατούν δήθεν στην
υφαλοκρηπίδα της Ανατολίας, όπως και γιατί θα δημιουργήσουμε έναν μεγάλο ενιαίο
θαλάσσιο χώρο ελληνικό στην περιοχή μας. Τον ορυκτό πλούτο του βυθού και
υπεδάφους μπορούμε, να τον εκμεταλλευτούμε είτε με την υφαλοκρηπίδα, είτε με
την ΑΟΖ. Τα δικαιώματα μας στο βυθό και υπέδαφος με την υφαλοκρηπίδα
υπάρχουν εξ υπαρχής και αυτοδικαίως και δεν προαπαιτείται ανακήρυξη όπως
στην ΑΟΖ. AB INITIO KAI IPSO
FACTO όπως λέμε οι νομικοί.
Παραθέτω και απόσπασμα απο το κείμενο
(Γιατί το «κλειδί» είναι η υφαλοκρηπίδα) απο το http://www.inprecor.gr
:
<<Τέλος, θα πρέπει να γίνει σαφές ότι η μη ανακήρυξη ΑΟΖ από
πλευράς Ελλάδας δεν περιορίζει ούτε στο ελάχιστον τα πλήρη κυριαρχικά
δικαιώματά της στον υποθαλάσσιο χώρο (βυθό και υπέδαφος), τα οποία
κατοχυρώνονται πλήρως από το καθεστώς της υφαλοκρηπίδας. Με δεδομένο ότι
η ΑΟΖ αποτελεί, σε περίπτωση που το παράκτιο κράτος το επιθυμεί (βλ.
προϋπόθεση ανακήρυξής της), την ενδεχόμενη επέκταση των κυριαρχικών
δικαιωμάτων του και στην υπερκείμενη του βυθού κολλώνα νερού, με στόχο
τον πλήρη έλεγχο κυρίως της αλιείας, αλλά και της παραγωγής ενέργειας
(βλ. άρθρο 56 της Σύμβασης του 1982), τα κυριαρχικά δικαιώματα επί της
υφαλοκρηπίδας υφίστανται για το παράκτιο κράτος εξ υπαρχής (ab initio)
και αυτοδίκαια (ipso facto) ανεξάρτητα από την όποια ρητή διακήρυξη (βλ.
άρθρο 77 της Σύμβασης του 1982) [20], ενώ, σε ορισμένες περιπτώσεις
μπορεί να επεκταθούν και πέραν του ορίου των 200 ναυτικών μιλίων της
ΑΟΖ. Με απλά λόγια, όλα τα παράκτια κράτη διαθέτουν υφαλοκρηπίδα τόσο
για τα ηπειρωτικά τους εδάφη όσο και για τα νησιωτικά, ενώ ΑΟΖ διαθέτουν
μόνον εκείνα που το επιθυμούν. Άλλωστε, όπως σαφέστατα διαπίστωσε το
Διεθνές Δικαστήριο το 1985 στην υπόθεση οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας
Λιβύης – Μάλτας, «…τα δικαιώματα στον υποθαλάσσιο χώρο (βυθό και
υπέδαφος) της ΑΟΖ ορίζονται σε πλήρη αναφορά με το καθεστώς της
υφαλοκρηπίδας». Και πιο ξεκάθαρα ακόμη, όπως το ίδιο πάντα Δικαστήριο
υπογραμμίζει συμπληρωματικά «…αν και είναι δυνατή η ύπαρξη υφαλοκρηπίδας
χωρίς ΑΟΖ δεν είναι δυνατό να υπάρξει ΑΟΖ χωρίς αντίστοιχη
υφαλοκρηπίδα».
Συμπερασματικά, η Ελλάδα, ανεξάρτητα από την ανακήρυξη ΑΟΖ, η υιοθέτηση της οποίας ασφαλώς και θα ήταν υπέρ της στην περίπτωση επίτευξης σχετικών διακρατικών συμφωνιών ιδιάιτερα στην περιοχή της νότιο-ανατολικής Μεσογείου, αναφορικά με την κατοχύρωση των πλήρων κυριαρχικών δικαιωμάτων της στον υποθαλάσσιο χώρο, με στόχο την εξερεύνηση και εκμετάλλευση των εκεί ευρισκόμενων φυσικών πόρων, καλύπτεται απόλυτα από το καθεστώς της υφαλοκρηπίδας. Έτσι, η μη ανακήρυξη ΑΟΖ δεν θα πρέπει να αποτελεί σήμερα εθνικό συγχωροχάρτι για τη μη διεκδίκηση και κατοχύρωση των αδιαμφισβήτητων κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας, παραπέμποντας σε καθόλα περίεργες πολιτικές και περαιτέρω αναβολής δραστικής επίλυσης των όποιων σχετικών προβλημάτων.>>
ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΗ: ΠΑΡΑΘΕΤΩ ΠΡΟΣΘΕΤΑ ΤΑ ΑΡΘΡΑ ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΤΟΥ ΔΘ ΤΟΥ 1982 ΓΙΑ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΤΟ ΑΛΗΘΕΣ ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΜΙΛΩ ΣΤΟΝ ΑΕΡΑ.
Συμπερασματικά, η Ελλάδα, ανεξάρτητα από την ανακήρυξη ΑΟΖ, η υιοθέτηση της οποίας ασφαλώς και θα ήταν υπέρ της στην περίπτωση επίτευξης σχετικών διακρατικών συμφωνιών ιδιάιτερα στην περιοχή της νότιο-ανατολικής Μεσογείου, αναφορικά με την κατοχύρωση των πλήρων κυριαρχικών δικαιωμάτων της στον υποθαλάσσιο χώρο, με στόχο την εξερεύνηση και εκμετάλλευση των εκεί ευρισκόμενων φυσικών πόρων, καλύπτεται απόλυτα από το καθεστώς της υφαλοκρηπίδας. Έτσι, η μη ανακήρυξη ΑΟΖ δεν θα πρέπει να αποτελεί σήμερα εθνικό συγχωροχάρτι για τη μη διεκδίκηση και κατοχύρωση των αδιαμφισβήτητων κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας, παραπέμποντας σε καθόλα περίεργες πολιτικές και περαιτέρω αναβολής δραστικής επίλυσης των όποιων σχετικών προβλημάτων.>>
ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΗ: ΠΑΡΑΘΕΤΩ ΠΡΟΣΘΕΤΑ ΤΑ ΑΡΘΡΑ ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΤΟΥ ΔΘ ΤΟΥ 1982 ΓΙΑ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΤΟ ΑΛΗΘΕΣ ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΜΙΛΩ ΣΤΟΝ ΑΕΡΑ.
EXCLUSIVE ECONOMIC ZONE
Article 55
Specific legal regime of the exclusive economic zone
The exclusive economic zone is an area beyond and adjacent to the
territorial sea, subject to the specific legal regime established in this Part,
under which the rights and jurisdiction of the coastal State and the rights and
freedoms of other States are governed by the relevant provisions of this
Convention.
Article 56
Rights, jurisdiction and duties of the coastal State in the exclusive
economic zone
1. In the exclusive economic zone, the coastal State has:
(a) sovereign rights for the purpose of exploring and exploiting,
conserving and managing the natural resources, whether living
or non-living, of the waters superjacent to the seabed and of the
seabed and its subsoil, and with regard to other activities for the
economic exploitation and exploration of the zone, such as the
production of energy from the water, currents and winds;
(b) jurisdiction as provided for in the relevant provisions of this
Convention with regard to:
(i) the establishment and use of artificial islands, installations
and structures;
44
(ii) marine scientific research;
(iii) the protection and preservation of the marine
environment;
(c) other rights and duties provided for in this Convention.
2. In exercising its rights and performing its duties under this
Convention in the exclusive economic zone, the coastal State shall have due
regard to the rights and duties of other States and shall act in a manner
compatible with the provisions of this Convention.
3. The rights set out in this article with respect to the seabed and
subsoil shall be exercised in accordance with Part VI.
Article 57
Breadth of the exclusive economic zone
The exclusive economic zone shall not extend beyond 200 nautical miles
from the baselines from which the breadth of the territorial sea is measured.
Article 55
Specific legal regime of the exclusive economic zone
The exclusive economic zone is an area beyond and adjacent to the
territorial sea, subject to the specific legal regime established in this Part,
under which the rights and jurisdiction of the coastal State and the rights and
freedoms of other States are governed by the relevant provisions of this
Convention.
Article 56
Rights, jurisdiction and duties of the coastal State in the exclusive
economic zone
1. In the exclusive economic zone, the coastal State has:
(a) sovereign rights for the purpose of exploring and exploiting,
conserving and managing the natural resources, whether living
or non-living, of the waters superjacent to the seabed and of the
seabed and its subsoil, and with regard to other activities for the
economic exploitation and exploration of the zone, such as the
production of energy from the water, currents and winds;
(b) jurisdiction as provided for in the relevant provisions of this
Convention with regard to:
(i) the establishment and use of artificial islands, installations
and structures;
44
(ii) marine scientific research;
(iii) the protection and preservation of the marine
environment;
(c) other rights and duties provided for in this Convention.
2. In exercising its rights and performing its duties under this
Convention in the exclusive economic zone, the coastal State shall have due
regard to the rights and duties of other States and shall act in a manner
compatible with the provisions of this Convention.
3. The rights set out in this article with respect to the seabed and
subsoil shall be exercised in accordance with Part VI.
Article 57
Breadth of the exclusive economic zone
The exclusive economic zone shall not extend beyond 200 nautical miles
from the baselines from which the breadth of the territorial sea is measured.