Ο Κρούγκμαν γράφει για την Κύπρο
Τελευταία δημοσίευση: 21/03/2013 22:31Οικονομία
Ο Κρούγκμαν γράφει για την Κύπρο
Ο νομπελίστας οικονομολόγος Πολ Κρούγκμαν έγραψε στο προσωπικό του blog για το πρόβλημα της Κύπρου. Διαβάστε την μετάφραση του κειμένου:
"Η κατάσταση στην Κύπρο είναι πλέον ξεκάθαρη – και αυτό δεν είναι καθόλου καθησυχαστικό. Στον αντίποδα, φαίνεται ότι η Κύπρος έχει καταφέρει να συνδυάσει όλα όσα πήγαν στραβά σε άλλες χώρες. 1. Τράπεζες εκτός πραγματικότητας. Τεράστιο τραπεζικό σύστημα – στοιχεία ενεργητικού 8 φορές το ΑΕΠ – βασισμένο σε ένα μοντέλο προσέλκυσης offshore κεφαλαίων με υψηλά επιτόκια και μεγάλες ευκαιρίες για φοροαποφυγή/φοροδιαφυγή.
Ρώτησα κάποιους ανθρώπους και ξεκαθάρισα κάτι που με προβλημάτιζε.
Επίσημα, μόνο το 40% των καταθέσεων στις κυπριακές τράπεζες δεν ανήκουν σε μόνιμους κατοίκους, κάτι που σημαίνει ότι οι καταθέσεις των μόνιμων κατοίκων ανέρχονται στο 500% του ΑΕΠ, το οποίο είναι τελείως τρελό. Αλλά η λέξη «κάτοικος» δεν σημαίνει αυτό που φαντάζεστε ότι σημαίνει. Ορισμένα από τα χρήματα προέρχονται από πλούσιους ξένους που ζουν στην Κύπρο. Ένα μεγάλο μέρος προέρχεται από πλούσιους ανθρώπους που έχουν αποκτήσει μόνιμη άδεια παραμονής, χωρίς στην πραγματικότητα να ζουν στο νησί. Οπότε πρέπει να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι οι κυπριακές καταθέσεις προέρχονται από μη – Κύπριους, που τους προσέλκυσε αυτό το επιχειρηματικό μοντέλο. Και αυτό το επιχειρηματικό μοντέλο σταμάτησε να λειτουργεί όταν υπήρξαν μεγάλες απώλειες κάπου αλλού. Από τη στιγμή που οι κυπριακές τράπεζες πραγματοποιούσαν επενδύσεις στην Ελλάδα και στην εγχώρια φούσκα του real estate, η καταστροφή ήταν αναπόφευκτη. Το οποίο με οδηγεί στο εξής:
2. Μεγάλη εγχώρια αγορά real estate, του μεγέθους της Ισπανίας ή της Ιρλανδίας. Δεν έχει ακόμη "ξεφουσκώσει" πλήρως, που σημαίνει ότι θα έρθουν πολλές ακόμη απώλειες. Και ο συνδυασμός της φούσκας των ακινήτων με το εισόδημα από περίεργες τραπεζικές συναλλαγές, οδήγησε επίσης σε:
3. Μαζική υπερτίμηση, με το κόστος και τις τιμές στην Κύπρο να έχουν αυξηθεί πολύ περισσότερο απ' όσο στην υπόλοιπη ευρωζώνη. Το 2008 το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών ήταν πάνω από 15% του ΑΕΠ! Τι μπορεί να γίνει; Πρώτα απ' όλα οι κυπριακές τράπεζες δεν μπορούν να τιμήσουν τα χρέη τους, τα οποία δυστυχώς έχουν σε συντριπτικό ποσοστό την μορφή καταθέσεων. Οπότε και είναι αναπόφευκτη κάποια στάση πληρωμών στις καταθέσεις. Όπως το αντιλαμβάνομαι τώρα, το αρχικό ...γ...., ήταν ένα κοινό σφάλμα των Ευρωπαίων και των Κυπρίων. Η Ευρώπη δεν ήθελε μια ανοιχτή τραπεζική εκκαθάριση, η οποία μεταξύ άλλων θα έδινε καθαρή προτεραιότητα (seniority) στους μικρούς, εξασφαλισμένους, καταθέτες.
Αντίθετα, ήθελε αυτό το, ουσιαστικά πλασματικό, σχέδιο κουρέματος. Την ίδια ώρα, η κυπριακή κυβέρνηση εξακολουθεί να έχει την ψευδαίσθηση ότι το τραπεζικό της μοντέλο μπορεί να επιβιώσει και ήθελε να περιορίσει το πλήγμα στους μεγάλους καταθέτες του εξωτερικού. Εξ ου και η διαμάχη για το κούρεμα των μικρών καταθέσεων. Στο τέλος θα γίνει πιθανότατα αυτό που επρόκειτο να γίνει εξ αρχής, ίσως σε διαφορετική εκδοχή - ένα μεγάλο κούρεμα στις καταθέσεις άνω των 100.000. Αλλά ούτε η τότε η κατάσταση θα έχει τεθεί υπό έλεγχο –σε καμία περίπτωση. Πρέπει ακόμη να σκάσει η φούσκα των ακινήτων και υπάρχει ακόμη τεράστιο πρόβλημα ανταγωνιστικότητας (που χειροτερεύει επειδή μια μεγάλη εξαγωγική βιομηχανία, οι τράπεζες, έχει ήδη αποδημήσει εις τον δημιουργό της), και η διάσωση θα αφήσει την Κύπρο με κρατικό χρέος ...ελληνικών διαστάσεων. Οπότε τι γίνεται τελικά; Όπως έχουν τονίσει αρκετοί παρατηρητές, Η Κύπρος είναι κατά κοινή ομολογία σε καλύτερη θέση από την Ισλανδία για να το κάνει όπως η Ισλανδία, γιατί η υποτίμηση και η επαναφορά της κυπριακής λίρας θα φέρει πολύ τουρισμό. Οι Κύπριοι –που δεν έχουν ακόμη συμφιλιωθεί με την λήξη της «μεσολαβητικής» επιχείρησής τους- θα είναι όμως σε θέση να το κάνουν; Είναι πράγματι τρομαχτικά τα πράγματα».
ΠΗΓΗ: ΕΝΙΚΟΣ
Ο νομπελίστας οικονομολόγος Πολ Κρούγκμαν έγραψε στο προσωπικό του blog για το πρόβλημα της Κύπρου. Διαβάστε την μετάφραση του κειμένου:
"Η κατάσταση στην Κύπρο είναι πλέον ξεκάθαρη – και αυτό δεν είναι καθόλου καθησυχαστικό. Στον αντίποδα, φαίνεται ότι η Κύπρος έχει καταφέρει να συνδυάσει όλα όσα πήγαν στραβά σε άλλες χώρες. 1. Τράπεζες εκτός πραγματικότητας. Τεράστιο τραπεζικό σύστημα – στοιχεία ενεργητικού 8 φορές το ΑΕΠ – βασισμένο σε ένα μοντέλο προσέλκυσης offshore κεφαλαίων με υψηλά επιτόκια και μεγάλες ευκαιρίες για φοροαποφυγή/φοροδιαφυγή.
Ρώτησα κάποιους ανθρώπους και ξεκαθάρισα κάτι που με προβλημάτιζε.
Επίσημα, μόνο το 40% των καταθέσεων στις κυπριακές τράπεζες δεν ανήκουν σε μόνιμους κατοίκους, κάτι που σημαίνει ότι οι καταθέσεις των μόνιμων κατοίκων ανέρχονται στο 500% του ΑΕΠ, το οποίο είναι τελείως τρελό. Αλλά η λέξη «κάτοικος» δεν σημαίνει αυτό που φαντάζεστε ότι σημαίνει. Ορισμένα από τα χρήματα προέρχονται από πλούσιους ξένους που ζουν στην Κύπρο. Ένα μεγάλο μέρος προέρχεται από πλούσιους ανθρώπους που έχουν αποκτήσει μόνιμη άδεια παραμονής, χωρίς στην πραγματικότητα να ζουν στο νησί. Οπότε πρέπει να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι οι κυπριακές καταθέσεις προέρχονται από μη – Κύπριους, που τους προσέλκυσε αυτό το επιχειρηματικό μοντέλο. Και αυτό το επιχειρηματικό μοντέλο σταμάτησε να λειτουργεί όταν υπήρξαν μεγάλες απώλειες κάπου αλλού. Από τη στιγμή που οι κυπριακές τράπεζες πραγματοποιούσαν επενδύσεις στην Ελλάδα και στην εγχώρια φούσκα του real estate, η καταστροφή ήταν αναπόφευκτη. Το οποίο με οδηγεί στο εξής:
2. Μεγάλη εγχώρια αγορά real estate, του μεγέθους της Ισπανίας ή της Ιρλανδίας. Δεν έχει ακόμη "ξεφουσκώσει" πλήρως, που σημαίνει ότι θα έρθουν πολλές ακόμη απώλειες. Και ο συνδυασμός της φούσκας των ακινήτων με το εισόδημα από περίεργες τραπεζικές συναλλαγές, οδήγησε επίσης σε:
3. Μαζική υπερτίμηση, με το κόστος και τις τιμές στην Κύπρο να έχουν αυξηθεί πολύ περισσότερο απ' όσο στην υπόλοιπη ευρωζώνη. Το 2008 το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών ήταν πάνω από 15% του ΑΕΠ! Τι μπορεί να γίνει; Πρώτα απ' όλα οι κυπριακές τράπεζες δεν μπορούν να τιμήσουν τα χρέη τους, τα οποία δυστυχώς έχουν σε συντριπτικό ποσοστό την μορφή καταθέσεων. Οπότε και είναι αναπόφευκτη κάποια στάση πληρωμών στις καταθέσεις. Όπως το αντιλαμβάνομαι τώρα, το αρχικό ...γ...., ήταν ένα κοινό σφάλμα των Ευρωπαίων και των Κυπρίων. Η Ευρώπη δεν ήθελε μια ανοιχτή τραπεζική εκκαθάριση, η οποία μεταξύ άλλων θα έδινε καθαρή προτεραιότητα (seniority) στους μικρούς, εξασφαλισμένους, καταθέτες.
Αντίθετα, ήθελε αυτό το, ουσιαστικά πλασματικό, σχέδιο κουρέματος. Την ίδια ώρα, η κυπριακή κυβέρνηση εξακολουθεί να έχει την ψευδαίσθηση ότι το τραπεζικό της μοντέλο μπορεί να επιβιώσει και ήθελε να περιορίσει το πλήγμα στους μεγάλους καταθέτες του εξωτερικού. Εξ ου και η διαμάχη για το κούρεμα των μικρών καταθέσεων. Στο τέλος θα γίνει πιθανότατα αυτό που επρόκειτο να γίνει εξ αρχής, ίσως σε διαφορετική εκδοχή - ένα μεγάλο κούρεμα στις καταθέσεις άνω των 100.000. Αλλά ούτε η τότε η κατάσταση θα έχει τεθεί υπό έλεγχο –σε καμία περίπτωση. Πρέπει ακόμη να σκάσει η φούσκα των ακινήτων και υπάρχει ακόμη τεράστιο πρόβλημα ανταγωνιστικότητας (που χειροτερεύει επειδή μια μεγάλη εξαγωγική βιομηχανία, οι τράπεζες, έχει ήδη αποδημήσει εις τον δημιουργό της), και η διάσωση θα αφήσει την Κύπρο με κρατικό χρέος ...ελληνικών διαστάσεων. Οπότε τι γίνεται τελικά; Όπως έχουν τονίσει αρκετοί παρατηρητές, Η Κύπρος είναι κατά κοινή ομολογία σε καλύτερη θέση από την Ισλανδία για να το κάνει όπως η Ισλανδία, γιατί η υποτίμηση και η επαναφορά της κυπριακής λίρας θα φέρει πολύ τουρισμό. Οι Κύπριοι –που δεν έχουν ακόμη συμφιλιωθεί με την λήξη της «μεσολαβητικής» επιχείρησής τους- θα είναι όμως σε θέση να το κάνουν; Είναι πράγματι τρομαχτικά τα πράγματα».
ΠΗΓΗ: ΕΝΙΚΟΣ
