Ανάγκη για τρίτο δάνειο 30 δισ. ευρώ
Στα 30 δισ. ευρώ – τουλάχιστον-
ανέρχονται οι υποχρεώσεις της Ελλάδας από τον Σεπτέμβριο μέχρι το τέλος
του 2016, περιγράφοντας επί της ουσίας το ύψος ενός νέου δανείου που
πιθανόν να χρειαστεί η χώρα. Τα ποσά αυτά τα γνωρίζουν πολύ καλά τα
στελέχη των δανειστών και αποτελούν τη βάση για τον σχεδιασμό ενός νέου
πακέτου στήριξης προς την Ελλάδα.
Τις προηγούμενες ημέρες έγιναν εκτενείς συζητήσεις στις Βρυξέλλες τόσο για τις άμεσες, όσο και για τις μελλοντικές χρηματοδοτικές υποχρεώσεις της χώρες. Η διαφορά σε σχέση με τις προηγούμενες παρόμοιες συζητήσεις, είναι ότι ο «μπαλαντέρ» των 12 δισ. ευρώ που μέχρι τώρα μείωνε τις ανάγκες δανεισμού της χώρας και έφερνε σε πλεονεκτική θέση την ελληνική επιχειρηματολογία για αποφυγή ενός νέου δανείου, λειτουργεί πλέον αρνητικά και αυξάνει τις ανάγκες νέου δανεισμού. Πρόκειται για το ποσό που το κράτος έχει ήδη δανειστεί από τους φορείς του μέσω βραχυπρόθεσμων πράξεων (repos) και από εδώ και πέρα πρέπει να υπάρξει πρόβλεψη για επιστροφή του στους επόμενους μήνες. Ειδικότερα, οι χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας από τον Σεπτέμβριο του 2015 έως και το τέλος του 2016 είναι:
1. Αποπληρωμή ομολόγων που κατέχει το Ευρωσύστημα (Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και Εθνικές Κεντρικές Τράπεζες της Ευρωζώνης), ύψους 2,4 δισ. ευρώ.
2. Εξόφληση μέρους των δανείων που έχει διαθέσει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) ύψους 5,9 δισ. ευρώ. Οι πληρωμές είναι μηνιαίες και αφορούν τόσο αποπληρωμή κεφαλαίου όσο και καταβολή τόκων.
3. Πληρωμή 1,1 δισ. ευρώ σε ομόλογα που δεν εντάχθηκαν στο PSI.
4. Καταβολή τόκων συνολικού ύψους περίπου 7 δισ. ευρώ. Για το τελευταίο τετράμηνο του 2015 υπολογίζεται ότι θα πρέπει να πληρωθούν περί το 1 δισ. ευρώ τόκοι, ενώ για το 2016 το ποσό ανέρχεται με τις σημερινές εκτιμήσεις στα 6 δισ. ευρώ.
5. Διάφορες άλλες υποχρεώσεις που προβλέπεται ότι θα ανέλθουν σε τουλάχιστον 1 δισ. ευρώ.
6. Επιστροφή των κεφαλαίων που έχει ήδη δανειστεί το κράτος από τους φορείς του Δημοσίου για να μπορέσει να χρηματοδοτήσει τις τρέχουσες ανάγκες του. Τα δάνεια αυτά έχουν ανέλθει σε περίπου 12 δισ. ευρώ (περιλαμβάνονται τόσο τα repos που έχουν γίνει με τα διαθέσιμα των φορέων στον κοινό λογαριασμό της Τράπεζας της Ελλάδος, όσο και με τον δανεισμό από τα διαθέσιμά τους που μέχρι πρότινος τηρούνταν σε εμπορικές τράπεζες) και όταν αποκατασταθούν οι συνθήκες ρευστότητας της χώρας θα πρέπει να επιστραφούν στους φορείς. Για να το πράξει, όμως, αυτό η κυβέρνηση θα πρέπει να διασφαλίσει δάνεια ύψους 12 δισ. ευρώ. Και δεδομένου ότι αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει πρόσβαση στις αγορές, τα δάνεια αυτά μπορούν να προέλθουν μόνο από την Ευρωζώνη.
Ολα τα παραπάνω αθροίζουν ένα κονδύλι της τάξης των 29,4 δισ. ευρώ. Ποσό το οποίο αποτελεί τις ελάχιστες χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας για την περίοδο από τον Σεπτέμβριο και μετά. Ωστόσο, το ποσό αυτό μπορεί τελικά να αποδειχθεί πολύ μεγαλύτερο, εάν αλλάξουν οι εκτιμήσεις για τα βασικά μεγέθη της ελληνικής οικονομίας.
Η κυβέρνηση διαπραγματεύεται τη χαλάρωση της λιτότητας, η οποία περνάει μέσα από τη μείωση των στόχων για τα πρωτογενή πλεονάσματα. Για φέτος θέλει να πετύχει πρωτογενές πλεόνασμα 2,5 δισ. ευρώ αντί στόχου για 5 δισ. ευρώ (διαφορά 2,5 δισ. ευρώ) και το 2016 επίσης ένα πλεόνασμα της τάξης των 3 δισ. ευρώ αντί στόχου 7,5 δισ. ευρώ (διαφορά 4,5 δισ. ευρώ). Τα πρωτογενή πλεονάσματα, όμως, είχαν προβλεφθεί τόσο υψηλά για να μπορεί η Ελλάδα να εξυπηρετεί το χρέος της από ίδιους πόρους. Ετσι, η αλλαγή τους αυξάνει αυτομάτως τις χρηματοδοτικές ανάγκες κατά περίπου 7 δισ. ευρώ, ενώ και η υστέρηση των εσόδων από τις αποκρατικοποιήσεις επιβαρύνει τις χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας κατά περίπου 2 δισ. ευρώ έως το τέλος του 2016.
Με αυτά τα δεδομένα, το μέγεθος ενός νέου δανείου για την Ελλάδα μπορεί να φθάσει στα επίπεδα των 39 δισ. ευρώ (χωρίς να υπολογιστούν τα 6,7 δισ. ευρώ των ομολόγων που πρέπει να πληρωθούν Ιούλιο και Αύγουστο). Οι μοναδικοί, ίσως, τρόποι για να μειωθεί το μέγεθος του νέου δανείου είναι είτε η χώρα να αντλήσει κεφάλαια από τις αγορές (πράγμα αδύνατο με τις σημερινές συνθήκες) ή να υπάρξει συμφωνία για αλλαγή των όρων αποπληρωμής του χρέους. Θέμα το οποίο θέτει η κυβέρνηση, αλλά όπως όλα δείχνουν πολύ δύσκολα θα δεχτούν οι δανειστές αλλαγές στους όρους του ελληνικού χρέους που θα οδηγούν στην αποφυγή ενός νέου δανείου.
Επειγόντως επτά δισ. ευρώ
Ανεξαρτήτως των κεφαλαίων που θα χρειαστεί η Ελλάδα από τον Σεπτέμβριο και μέχρι το τέλος του 2016, η χώρα είναι αντιμέτωπη με την ανάγκη εξεύρεσης περίπου 7 δισ. ευρώ για να εξυπηρετήσει τις υποχρεώσεις της εντός του καλοκαιριού.
Τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, λήγουν δύο ομόλογα που έχει στην κατοχή της η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) συνολικού ύψους 6,7 δισ. ευρώ. Τα κεφάλαια αυτά δεν υπάρχουν στα κρατικά ταμεία και αυτή τη στιγμή ο μοναδικός τρόπος για να εξευρεθούν είναι να λάβει η Ελλάδα δάνεια από την Ευρωζώνη. Και κατ’ επέκταση να έχει έρθει σε μία οριστική συμφωνία η Αθήνα με τους δανειστές της για την μετά τον Ιούνιο εποχή.
Πάντως, τα προβλήματα εξεύρεσης ρευστότητας είναι πολύ πιο επιτακτικά. Την ερχόμενη Τετάρτη το υπουργείο Οικονομικών θα εκδώσει έντοκα γραμμάτια για να αναχρηματοδοτήσει λήξεις γραμματίων ύψους 1,4 δισ. ευρώ. Από τα γραμμάτια που λήγουν, περίπου 150 εκατ. ευρώ βρίσκονται σε χέρια ξένων επενδυτών που δεν θα συμμετάσχουν στην αναχρηματοδότησή τους. Οπότε σε πρώτη φάση το Δημόσιο αναζητεί αυτή την εβδομάδα περί τα 150 εκατ. ευρώ.
Σε δεύτερη φάση, το κράτος θα πρέπει να αποπληρώσει 700 εκατ. ευρώ στις 12 Μαΐου στο ΔΝΤ. Ποσό το οποίο σήμερα δεν μπορεί να καλυφθεί, καθώς τα κρατικά ταμεία δεν διαθέτουν τέτοιου επιπέδου ρευστότητα.
Τις προηγούμενες ημέρες έγιναν εκτενείς συζητήσεις στις Βρυξέλλες τόσο για τις άμεσες, όσο και για τις μελλοντικές χρηματοδοτικές υποχρεώσεις της χώρες. Η διαφορά σε σχέση με τις προηγούμενες παρόμοιες συζητήσεις, είναι ότι ο «μπαλαντέρ» των 12 δισ. ευρώ που μέχρι τώρα μείωνε τις ανάγκες δανεισμού της χώρας και έφερνε σε πλεονεκτική θέση την ελληνική επιχειρηματολογία για αποφυγή ενός νέου δανείου, λειτουργεί πλέον αρνητικά και αυξάνει τις ανάγκες νέου δανεισμού. Πρόκειται για το ποσό που το κράτος έχει ήδη δανειστεί από τους φορείς του μέσω βραχυπρόθεσμων πράξεων (repos) και από εδώ και πέρα πρέπει να υπάρξει πρόβλεψη για επιστροφή του στους επόμενους μήνες. Ειδικότερα, οι χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας από τον Σεπτέμβριο του 2015 έως και το τέλος του 2016 είναι:
1. Αποπληρωμή ομολόγων που κατέχει το Ευρωσύστημα (Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και Εθνικές Κεντρικές Τράπεζες της Ευρωζώνης), ύψους 2,4 δισ. ευρώ.
2. Εξόφληση μέρους των δανείων που έχει διαθέσει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) ύψους 5,9 δισ. ευρώ. Οι πληρωμές είναι μηνιαίες και αφορούν τόσο αποπληρωμή κεφαλαίου όσο και καταβολή τόκων.
3. Πληρωμή 1,1 δισ. ευρώ σε ομόλογα που δεν εντάχθηκαν στο PSI.
4. Καταβολή τόκων συνολικού ύψους περίπου 7 δισ. ευρώ. Για το τελευταίο τετράμηνο του 2015 υπολογίζεται ότι θα πρέπει να πληρωθούν περί το 1 δισ. ευρώ τόκοι, ενώ για το 2016 το ποσό ανέρχεται με τις σημερινές εκτιμήσεις στα 6 δισ. ευρώ.
5. Διάφορες άλλες υποχρεώσεις που προβλέπεται ότι θα ανέλθουν σε τουλάχιστον 1 δισ. ευρώ.
6. Επιστροφή των κεφαλαίων που έχει ήδη δανειστεί το κράτος από τους φορείς του Δημοσίου για να μπορέσει να χρηματοδοτήσει τις τρέχουσες ανάγκες του. Τα δάνεια αυτά έχουν ανέλθει σε περίπου 12 δισ. ευρώ (περιλαμβάνονται τόσο τα repos που έχουν γίνει με τα διαθέσιμα των φορέων στον κοινό λογαριασμό της Τράπεζας της Ελλάδος, όσο και με τον δανεισμό από τα διαθέσιμά τους που μέχρι πρότινος τηρούνταν σε εμπορικές τράπεζες) και όταν αποκατασταθούν οι συνθήκες ρευστότητας της χώρας θα πρέπει να επιστραφούν στους φορείς. Για να το πράξει, όμως, αυτό η κυβέρνηση θα πρέπει να διασφαλίσει δάνεια ύψους 12 δισ. ευρώ. Και δεδομένου ότι αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει πρόσβαση στις αγορές, τα δάνεια αυτά μπορούν να προέλθουν μόνο από την Ευρωζώνη.
Ολα τα παραπάνω αθροίζουν ένα κονδύλι της τάξης των 29,4 δισ. ευρώ. Ποσό το οποίο αποτελεί τις ελάχιστες χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας για την περίοδο από τον Σεπτέμβριο και μετά. Ωστόσο, το ποσό αυτό μπορεί τελικά να αποδειχθεί πολύ μεγαλύτερο, εάν αλλάξουν οι εκτιμήσεις για τα βασικά μεγέθη της ελληνικής οικονομίας.
Η κυβέρνηση διαπραγματεύεται τη χαλάρωση της λιτότητας, η οποία περνάει μέσα από τη μείωση των στόχων για τα πρωτογενή πλεονάσματα. Για φέτος θέλει να πετύχει πρωτογενές πλεόνασμα 2,5 δισ. ευρώ αντί στόχου για 5 δισ. ευρώ (διαφορά 2,5 δισ. ευρώ) και το 2016 επίσης ένα πλεόνασμα της τάξης των 3 δισ. ευρώ αντί στόχου 7,5 δισ. ευρώ (διαφορά 4,5 δισ. ευρώ). Τα πρωτογενή πλεονάσματα, όμως, είχαν προβλεφθεί τόσο υψηλά για να μπορεί η Ελλάδα να εξυπηρετεί το χρέος της από ίδιους πόρους. Ετσι, η αλλαγή τους αυξάνει αυτομάτως τις χρηματοδοτικές ανάγκες κατά περίπου 7 δισ. ευρώ, ενώ και η υστέρηση των εσόδων από τις αποκρατικοποιήσεις επιβαρύνει τις χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας κατά περίπου 2 δισ. ευρώ έως το τέλος του 2016.
Με αυτά τα δεδομένα, το μέγεθος ενός νέου δανείου για την Ελλάδα μπορεί να φθάσει στα επίπεδα των 39 δισ. ευρώ (χωρίς να υπολογιστούν τα 6,7 δισ. ευρώ των ομολόγων που πρέπει να πληρωθούν Ιούλιο και Αύγουστο). Οι μοναδικοί, ίσως, τρόποι για να μειωθεί το μέγεθος του νέου δανείου είναι είτε η χώρα να αντλήσει κεφάλαια από τις αγορές (πράγμα αδύνατο με τις σημερινές συνθήκες) ή να υπάρξει συμφωνία για αλλαγή των όρων αποπληρωμής του χρέους. Θέμα το οποίο θέτει η κυβέρνηση, αλλά όπως όλα δείχνουν πολύ δύσκολα θα δεχτούν οι δανειστές αλλαγές στους όρους του ελληνικού χρέους που θα οδηγούν στην αποφυγή ενός νέου δανείου.
Επειγόντως επτά δισ. ευρώ
Ανεξαρτήτως των κεφαλαίων που θα χρειαστεί η Ελλάδα από τον Σεπτέμβριο και μέχρι το τέλος του 2016, η χώρα είναι αντιμέτωπη με την ανάγκη εξεύρεσης περίπου 7 δισ. ευρώ για να εξυπηρετήσει τις υποχρεώσεις της εντός του καλοκαιριού.
Τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, λήγουν δύο ομόλογα που έχει στην κατοχή της η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) συνολικού ύψους 6,7 δισ. ευρώ. Τα κεφάλαια αυτά δεν υπάρχουν στα κρατικά ταμεία και αυτή τη στιγμή ο μοναδικός τρόπος για να εξευρεθούν είναι να λάβει η Ελλάδα δάνεια από την Ευρωζώνη. Και κατ’ επέκταση να έχει έρθει σε μία οριστική συμφωνία η Αθήνα με τους δανειστές της για την μετά τον Ιούνιο εποχή.
Πάντως, τα προβλήματα εξεύρεσης ρευστότητας είναι πολύ πιο επιτακτικά. Την ερχόμενη Τετάρτη το υπουργείο Οικονομικών θα εκδώσει έντοκα γραμμάτια για να αναχρηματοδοτήσει λήξεις γραμματίων ύψους 1,4 δισ. ευρώ. Από τα γραμμάτια που λήγουν, περίπου 150 εκατ. ευρώ βρίσκονται σε χέρια ξένων επενδυτών που δεν θα συμμετάσχουν στην αναχρηματοδότησή τους. Οπότε σε πρώτη φάση το Δημόσιο αναζητεί αυτή την εβδομάδα περί τα 150 εκατ. ευρώ.
Σε δεύτερη φάση, το κράτος θα πρέπει να αποπληρώσει 700 εκατ. ευρώ στις 12 Μαΐου στο ΔΝΤ. Ποσό το οποίο σήμερα δεν μπορεί να καλυφθεί, καθώς τα κρατικά ταμεία δεν διαθέτουν τέτοιου επιπέδου ρευστότητα.
Έντυπη ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΜΟΥ: ΕΘΑΨΑΝ ΤΟ ΚΟΥΡΕΜΑ ΤΟΥ ΧΡΕΟΥΣ ΚΑΙ ΕΤΟΙΜΑΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΤΟ 3 ΜΝΗΜΟΝΙΟ.
